szkoła podstawowa
geografia
klasa 8
Autor: Anna Burda
Grafonotka: Maria Ślazyk
Temat: Tornada i cyklony tropikalne w Ameryce Północnej
Drogi uczniu po tej lekcji będziesz umiał:
- wyjaśnić pojęcie 'tornado’ i 'cyklon tropikalny’ oraz podać warunki ich powstawania
- wskazać na mapie obszar występowania tornad i cyklonów
- podać skutki przejścia trąb powietrznych i cyklonów
Tornada i cyklony tropikalne to temat bardzo ciekawy i może się wydawać, że mechanizm ich powstawania to dość skomplikowany proces… ale oczywiście to nieprawda 🙂
No to zaczynamy…
Na sam początek zapoznaj się z krótkim filmikiem, a na końcu tej lekcji zapraszam do zabawy interaktywnej 🙂
Ekstremalne zjawiska pogodowe, bo to o nich w zasadzie mowa, występują w szczególności w strefach zwrotnikowych i okołozwrotnikowych. W dużej mierze związane jest to z oświetleniem Ziemi, ale o tym może innym razem 🙂
Musicie wiedzieć, że jest taki obszar na Ziemi, gdzie tornada występują bardzo często… to Aleja Tornad w Stanach Zjednoczonych.
A czym jest tornado?

Tornado to inaczej trąba powietrzna, która występuje prawie na wszystkich kontynentach, również w Europie. Zjawiska tego nie zaobserwujemy jednak na Antarktydzie.
Występujące w Stanach Zjednoczonych tornada mają ogromną siłę.
Warunkiem powstania tornada jest “spotkanie się” ciepłych i wilgotnych mas powietrza znad Zatoki Meksykańskiej z zimnymi i ciężkimi masami powietrza znad Gór Skalistych. W wyniku “spotkania” dochodzi do powstania potężnej chmury burzowej, tzw. Cumulonimbusa, a w wyniku różnicy ciśnień powstaje wiatr. Tworzy się charakterystyczny lej, który dotyka ziemi.

Aleja Tornad to obszar obejmujący stany Teksas, Oklahoma, Kansas, Kolorado, Nebraska i Dakota Południowa.
Prędkość tornad mierzona jest w skali Fujity (wym. fudżity) – od EF0 do EF5, gdzie EF5 oznacza prędkość wiatru nawet do 300km/h.
Zniszczenia po przejściu trąby powietrznej są ogromne – pozrywane dachy, budynki zrównane z ziemią.

Istnieją możliwości wczesnego ostrzegania. Ludzie mają wtedy czas na schronienie się np. w specjalnie przeznaczonych schronach lub w piwnicach swych domostw.
Cyklon tropikalny jest groźniejszy od tornada. Jest na tyle silny, że może zniszczyć całe miasto.
Muszą być spełnione warunki, aby powstał cyklon. Są to:
- ciepła woda oceaniczna o temp. min. 25 stopni
https://pixabay.com/pl/photos/odpylacz-cyklonowy-catarina-huragan-62957/ Celsjusza i głębokości min. 50m
- odległość min. 500km na północ lub południe od równika
Cyklony tropikalne są różnie nazywane. W zależności gdzie występują. I tak
- w USA nazywane są HURAGANAMI,
- we wschodniej Azji – TAJFUNAMI
- W zachodniej Azji i wschodniej Afryce – CYKLONAMI
- w Europie jest to ORKAN
- a na północno-zachodnich i północno-wschodnich wybrzeżach Australii to WILLY-WILLY
Cyklon tropikalny jest ogromnym układem niskiego ciśnienia, w którym tworzą się potężne chmury burzowe z charakterystycznym OKIEM cyklonu w jego centralnej części. OKO CYKLONU to wir o średnicy ok. 20-30km, w którym jest bezwietrznie. Poza nim powstają burze oraz silny wiatr, którego prędkość to ok. 300km/h.
Skutki cyklonu tropikalnego:
- miasta zrównane z ziemią
- ulewy
- powodzie
Najbardziej znane huragany:
Katrina, Ivan, Emily, Andrew, Rita, Wilma
Zadanie interaktywne:
Poniżej znajdziesz notatkę w formie graficznej 🙂
Powodzenia 🙂
Dla nauczyciela:
Lekcja realizuje poniższe punkty podstawy programowej:
XVI. 3- uczeń identyfikuje skutki występowania tornad i cyklonów tropikalnych w Ameryce Północnej