Autorka: Agnieszka Martowicz
Przedmiot: historia
Klasa: 8 szkoła podstawowa
Cele lekcji:
- Poznam historię ostatnich lat władzy Władysława Gomułki
- Dowiem się, jakie wydarzenia nazywamy Marcem 1968
- Będę potrafił opowiedzieć o przebiegu wydarzeń Grudnia 1970
I. Wprowadzenie
Władysław Gomułka w początkach swoich rządów na czele PZPR był uwielbiany przez rzeszę ludzi. To przecież on zapobiegł radzieckiej interwencji w Polsce i rozpoczął przemiany nazwane Polskim Październikiem. Lud Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej zaufał Gomułce, mimo że ten szybko zaczął wycofywać się z wprowadzonych reform.
Czasy rządów Władysława Gomułki nazywane są małą stabilizacją, chociaż, jeśli uważnie im się przyjrzymy, wcale spokojne nie były. Jednak po czasach stalinowskich dawały one ludziom chwilę wytchnienia.
Obejrzyj fragment zamieszczonego niżej filmu udostępnionego przez wydawnictwo GWO. Zatrzymaj odtwarzacz na 2:28 i wróć do lekcji.
Kliknij w obrazek, aby obejrzeć film. 
źródło:http://wikiquote.org
Jeśli temat małej stabilizacji Cię zainteresował, możesz jeszcze zajrzeć tutaj, żeby dowiedzieć się, jak żyło się ludziom w tamtym czasie.
II. Marzec 1968
Ostatnie lata rządów Gomułki przynosiły coraz większe niepokoje, a wszystko zaczęło się od teatru. Może Cię to zaskoczy, ale to właśnie zdjęcie z afisza inscenizacji Dziadów Adama Mickiewicza doprowadziło do protestów i rozpoczęło bieg wydarzeń nazywanych później marcem 1968.
Ja zapewne się orientujesz dramat napisany przez Mickiewicza w czasach, gdy Polska pozostawała pod zaborami, nasycony był treściami patriotycznymi, a zwłaszcza takimi o zabarwieniu antyrosyjskim. W czasach rządów komunistów w Polsce nie mogło więc być mowy o swobodnym wystawianiu na scenie spektaklu, podczas którego publiczność reagowała oklaskami na każdy antyrosyjski element. Sztukę uznano za antyradziecką i postanowiono zatrzymać jej kolejne wykonania.
W dniu, gdy kurtyna opadła po raz ostatni kilkuset studentów ruszyło pod pomnik Mickiewicza, trzymając w dłoniach biało-czerwone kwiaty. Ich demonstracja została brutalnie rozpędzona, a udział w niej miał dalsze konsekwencje – dwóch studentów zostało relegowanych (wyrzuconych) z uczelni.
To z kolei wywołało kolejne protesty studentów, którzy występowali najpierw w obronie swoich kolegów, a później przeciwko władzom PRL, formułując cele opozycji PRL. Znalazły się wśród nich hasła zniesienia cenzury, reform gospodarczych i utworzenia związków zawodowych.
Wszelkie demonstracje były brutalnie tłumione przez ZOMO (oddziały milicji przygotowane do tłumienia manifestacji), ich uczestnicy byli relegowani z uczelni, zabierani do więzień i karani grzywnami.
Dalsze wypadki spowodowane były działalnością tzw. partyzantów – ludzi, którzy bardzo chcieli dostać się do władzy w PZPR, ale póki co zajmowali tylko mało znaczące stanowiska. To oni, chcąc pozbyć się części głównego kierownictwa partii rozpowszechniali przekonanie o wrogości ludzi żydowskiego pochodzenia do Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Ruch antysyjonistyczny (antysemicki/antyżydowski) rozwijał się.
Obejrzyj film, żeby dowiedzieć się o tym więcej.
Możesz też wrócić do filmu obejrzanego na początku i kontynuować jego oglądanie od 2:28 do 3:23. TUTAJ
Aż 15 tysięcy polskich obywateli żydowskiego pochodzenia musiało w 1968r. opuścić nasz kraj bez możliwości powrotu (odbierano im obywatelstwo). Oficjalna propaganda głosiła, że mogli zostać, ale tak naprawdę nie mieli wyjścia, bo w kraju groziły im prześladowania. Gomułka, choć sam nie był antysemitą, pozwolił na to, bojąc się o utratę władzy.
III. Grudzień 1970
Najciemniejszą kartę w historii swoich rządów Władysław Gomułka zapisał w grudniu 1970r. Szczegółowo o tym opowiada materiał filmowy z portalu dzieje.pl
Możesz również ponownie wrócić do filmu TUTAJ i obejrzeć go do 4 minuty.
W wyniku wydarzeń Grudnia 1970 śmierć poniosło kilkadziesiąt osób, a ponad tysiąc zostało rannych. Dla Władysława Gomułki kosztem tych zajść była utrata władzy i przejęcie jej przez ekipę skupioną wokół Edwarda Gierka.
IV. Podsumowanie
Jeśli dokładnie zapoznałeś się z treścią tej lekcji, sprawdź, ile z niej zapamiętałeś.
W celu utrwalenia poznanych treści zachęcam Cię do stworzenia w zeszycie krzyżówki złożonej z haseł związanych z dzisiejszą lekcją. Poniżej znajdziesz moje propozycje słów, które mogłyby się w niej znaleźć.
Całość opowieści o ostatnich latach rządów Gomułki znajdziesz również w prezentacji.
Zagadnienia z podstawy programowej:
XXXIX. Polska w latach 1957-1981.
1) Uczeń opisuje system władzy w latach 60. i 70. w PRL i formy uzależnienia od ZSRS;
2) Uczeń charakteryzuje realia życia społecznego i kulturalnego z uwzględnieniem specyfiki czasów gomułkowskich i gierkowskich;
3) Uczeń przedstawia i sytuuje w czasie różnorodność przyczyn kryzysów społecznych w latach 1968, 1970, 1976 i ich konsekwencje;
