Autor: Uniwersytet Dzieci
Przedmiot/obszar: STEAM
Poziom edukacyjny: szkoła podstawowa
Klasy: 2-3, 4-5
Temat: Jak zbudować model poduszkowca?
Cele:
- wiem, na czym polega tarcie;
- przeprowadzam doświadczenia związane z tarciem;
- wykorzystuję wiedzę o tarciu do budowy modelu poduszkowca.
Potrzebne materiały:
płyta CD, balon, plastelina, rolka po papierze toaletowym, zakrętka od butelki z przesuwnym zamknięciem góra-dół (np. od płynu do mycia naczyń), nożyczki
Przebieg:
- Weź płytę CD. Połóż ją na gładkiej powierzchni i dmuchaj ustami (lub przez słomkę) w otwór w centralnym miejscu płyty. Co zaobserwowałeś?
2. Złącz dłonie i zacznij je mocno pocierać o siebie. Co czujesz? Jak myślisz, dlaczego dłonie nagrzewają się?
Wyjaśnienie: W doświadczeniu mamy do czynienia z tarciem. Tarcie występuje w sytuacjach życia codziennego (chodząc pocieramy stopami o podłogę, dzięki tarciu nie potykamy się i nie upadamy, dzięki tarciu również różne pojazdy poruszają się. Ubocznym działaniem siły tarcia jest wytwarzanie ciepła. Dlatego m.in. zużywają się opony samochodowe oraz po intensywnym pocieraniu nasze dłonie rozgrzewają się. Zbyt duże tarcie uniemożliwia ruch po danej powierzchni, np. gdyby nie poduszka powietrzna, która zmniejsza tarcie, poduszkowiec nie mógłby się poruszać.
3. Zbuduj model poduszkowca według instrukcji załączonej w prezentacji multimedialnej
[pdf-embedder url=”https://lekcjewsieci.pl/wp-content/uploads/2020/03/Poduszkowiec_instrukcja.pdf” title=”Poduszkowiec – instrukcja”]
Kliknij- Poduszkowiec – instrukcja
Zastanów się:
Jak wprawisz w ruch swój poduszkowiec?
Jak zachowywała się płyta CD, gdy dmuchałeś/aś w otwór po środku płyty? Wiesz, dlaczego tak się działo?
Jak modelowi poduszkowca udaje się zmniejszyć tarcie?
Wyjaśnienie: Po otwarciu zaworu (ruchoma część nakrętki) i po ustawieniu balonu tak, aby nie był skręcony, powietrze wydmuchiwane jest pod spód płyty CD. Na spodzie płyty, z wydmuchiwanego powietrza, tworzy się poduszka powietrzna. Model poduszkowca ślizga się po gładkiej powierzchni na poduszce powietrznej, która zmniejsza tarcie pomiędzy poduszkowcem i stołem, do czasu aż całe powietrze nie zostanie wypuszczone z balonu.
Więcej o poduszkowcu dowiesz się, oglądając film.
Dla nauczyciela – podstawa programowa:
“Do zadań szkoły w zakresie edukacji wczesnoszkolnej należy:
1) wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka przez organizowanie sytuacji edukacyjnych umożliwiających eksperymentowanie i nabywanie doświadczeń oraz poznawanie polisensoryczne; (…)
7) organizacja zajęć:
- a) dostosowanych do intelektualnych potrzeb i oczekiwań rozwojowych dzieci, wywołujących zaciekawienie, zdumienie i radość odkrywania wiedzy (…)
Cele kształcenia – wymagania ogólne(…)
- W zakresie poznawczego obszaru rozwoju uczeń osiąga:
1) potrzebę i umiejętność samodzielnego, refleksyjnego, logicznego, krytycznego i twórczego myślenia; (…)
8) umiejętność obserwacji faktów, zjawisk przyrodniczych, społecznych i gospodarczych, wykonywania eksperymentów i doświadczeń, a także umiejętność formułowania wniosków i spostrzeżeń; (…)
Treści nauczania – wymagania szczegółowe (…)
- Edukacja techniczna.
- Osiągnięcia w zakresie organizacji pracy. Uczeń: (…)
2) wyjaśnia znaczenie oraz konieczność zachowania ładu, porządku i dobrej organizacji miejsca pracy ze względów bezpieczeństwa; (…)
- Osiągnięcia w zakresie znajomości informacji technicznej, materiałów i technologii wytwarzania. Uczeń: (…)
2) wykonuje przedmioty użytkowe, w tym dekoracyjne i modele techniczne: (…)
- a) z zastosowaniem połączeń nierozłącznych: sklejanie klejem, wiązanie, szycie lub zszywanie zszywkami, sklejanie taśmą itp.,
Edukacja przyrodnicza.
- Osiągnięcia w zakresie funkcji życiowych człowieka, ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i odpoczynku. Uczeń: (…)
15) ma świadomość pozytywnego znaczenia technologii w życiu człowieka.(…)
Technika
Na zajęciach techniki uczeń ujawnia swoje predyspozycje, zainteresowania
techniczne i zawodowe, odkrywa talenty i pasje techniczne. Przedmiot technika stanowi
nieodzowny element łączący kształcenie ogólne i kształcenie zawodowe w przyszłości.
To na tych zajęciach przyszli technicy i inżynierowie powinni odkrywać swoje predyspozycje. (…)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
- Rozpoznawanie i opis działania elementów środowiska technicznego.
- Postrzeganie elementów środowiska technicznego jako dobro materialne stworzone przez człowieka.(…)
- Klasyfikowanie elementów technicznych do określonej grupy (budowlanej, mechanicznej, elektrycznej, komunikacyjnej itp.(…)
- Wykrywanie, ocenianie i usuwanie nieprawidłowości w działaniu sprzętu technicznego. (…)
- Planowanie i realizacja praktycznych działań technicznych (od pomysłu do wytworu).
- Rozpoznawanie potrzeby wykonania wytworu technicznego. Motywacja do
działania. Analiza możliwości wykorzystania wykonanego wytworu.
- Planowanie i wykonywanie pracy o różnym stopniu trudności.
- Poszanowanie zasad i norm regulujących proces wytwarzania wytworu technicznego (regulamin pracowni, zasady BHP, współpraca w grupie, kontrakt). (…)
Treści nauczania-wymagania szczegółowe (…)
III. Inżynieria materiałowa. Uczeń:
1) rozpoznaje materiały konstrukcyjne (papier, drewno i materiały drewnopochodne, metale, tworzywa sztuczne, materiały włókiennicze, materiały
kompozytowe, materiały elektrotechniczne) oraz elementy elektroniczne
(rezystory, diody, tranzystory, kondensatory, cewki itp.);(…)”
Materiały są częścią scenariusza lekcji “Jak zbudować model poduszkowca?” https://wklasie.uniwersytetdzieci.pl/scenariusz/jak-zbudowac-model-poduszkowca
